این فایل در قالب word تهیه شده است. قسمتهایی از این فایل را بخوانید:

چند تعريف از استعداد (تيز هوشي)

تعريف رنزولي^[1] (1998) از استعداد شامل، تأثير متقابل 3 کيفيت اصلي و ضروري: توان بالاتر از حد متوسط اجراي وظايف، انگيزش ذاتي و خلاقيت مي باشد.

طبق تعريف فيدلر^[2] (1999) کودکان و نوجواناني که شواهدي از ظرفيت بالاي عملکرد در زمينه هايي همچون هوش، خلاقيت ظرفيت هنري و رهبريت يا در رشته هاي خاصي از تحصيل از خود نشان مي دهند، نيازمند خدمات يا فعاليت هايي هستند که به طور معمول مدارس عرضه نمي کنند تا به طور کامل چنين ظرفيت هايي را رشد و توسعه دهند.

متناوباً، گالاگر^[3] (2000) تعريف ذيل را به صورت تعريف که اکثراً پذيرفته اند و تعريفي جامع و به روز از استعداد است را توضيح داد: کودکان و نوجوانان داراي نبوغ بر جسته توان بالقوه اي را براي انجام سطوح بالايي از موفقيت و پيشرفت نشان مي دهند، هنگامي که با افراد ديگر هم سن خود، داراي تجربه اي مشابه خود يا محيطي مشابه خود مقايسه شوند. اين کودکان و نوجوانان ظرفيت بالاي عملکردي را در زمينه هاي هوش و ذکاوت، خلاقيت و يا هنري از خود نشان مي دهند داراي ظرفيت رهبري غير معمول هستند يا در زمينه هاي خاص تحصيلي برتري و تفوق دارند. آن ها نيازمند خدمات يا فعاليت هايي هستند که به طور معمول توسط مدارس ارائه نمي شود. قريحه ها و استعدادهاي برجسته در کودکان و نوجوانان تمام گروه هاي فرهنگي در سراسر لايه هاي اقتصادي و در تمام زمينه هاي تلاش انساني يافت مي شوند.

تاريخچه ي تيزهوشي و بااستعدادي

صدها سال است که افرادي داراي سهولت زياد و غير معمول در زمينه هاي هوش، ذکاوت و مهارت شناسايي شده اند. دامنه مواردي از اين قبيل از آن کساني که توانايي هايشان در حوزه هاي علم، فلسفه و هنر سير مي کند (مثل لئوناردو داوينچي) تا حوزه هاي خاصي از نبوغ مثل نبوغ موسيقي تجديد شده موزات^[4] و بتهوون^[5] و نبوغ علمي نيوتن، اينشتن و اين اواخر، فيزکدان استيون هاوکينز^[6] متغير است. برخي از فرضيه پردازان (مثل گاردنر^[7]) در مورد وجود ديگر حوزه هاي هوش و نبوغ مثل نبوغ جنبشي^[8] (واين گرتسکي و تيگر وودز^[9] ) استدلال هايي و ادعاهايي کرده اند.

در هر صورت، ارزش و پذيرش اجتماعي چنين افراد با استعداد و توانا به طور قابل توجهي تغيير مي يابد و صعود و نزول مي کند(جردن^[10]، 2005). قبل از تحقيقات ترمن^[11] (1995) درر مورد تواناي هوش و ذکاوت، عموماً چنين باور مي شد که افراد داراي توان غير معمول و بالاي هوش و ذکاوت يا تحصيلي (مدرسه اي) افرادي عجيب و غريب هستند که محکوم به زندگي در انزوا يا حتي زحمت بيهوده هستند.

تحقيقات ترمن در مورد توان هوش و ذکاوت شروع به نشان دادن اين امر کرد که چنين افرادي محکوم به بدبختي نيستند و آن ها درست شبيه، اگر نگوييم خيلي شبيه، افراد خوشحال و موفق و نرمال هستند. سه دهه بعد، مسابقه براي (تسخير) فضا شروع شد و روس ها به طور موفقيت آميزي اسپانيک^[12] را در سال 1957 به فضا پرتاب کردند. اين سرآغاز عصر جديدي در تصديق، ترغيب و پرورش افراد با استعداد، داراي توان تحصيلي بالا خصوصاً توانايي عملي و رياضياتي بود(فيدلر، 1999).

در سال 1972، گزارش مارلند^[13] از نيازهاي خاص دانش آموزان با استعداد خبر داد. اين گزارش شامل تلاش هايي در مقياس وسيع براي تعيين آن بود که چه شرايطي را مدارس ايالات متحده بايد فراهم کند تا رشد هوش، استعداد و قريحه توانمندترين دانش آموزان را افزايش دهند. گزارش مارلند همچنين 6 زمينه را مشخص کرد که در آن دانش آموزان مي توانستند با استعداد يا نابغه باشند. 1)توانايي عمومي هوش و ذکاوت، 2)استعداد آکادميکي (تحصيلي) خاص، 3)تفکر خلاق يا سازنده 4)توانايي رهبري 5)توانايي در هنرهاي بصري و اجرايي 6)توانايي رواني- حرکتي(مارلند، 1972 به نقل از فيدلر، 1999).

تا زمان اين گزارش، مفهوم با استعداد، در سيستم هاي مدرسه ناشناخته بود. کمي بعد از گزارش مارلند قانون جاکوب کي جاويتس^[14]، قانون آموزش افراد با استعداد و نابغه در سال (1988) تصويب شد. اين قانون لزوم فراهم کردن فرصت هاي مناسب آموزشي براي تمام دانش آموزان با هوش و با استعداد را در ايالات متحده آمريکا تصديق مي کند. اين قانون جهت فراهم کردن آموزش خاص افراد با استعداد در ايالات متحده همچنان به توجيه و حمايت و پشتيباني قانوني ادامه مي دهد(فيدلر، 1999).

خصوصيات و ويژگي هاي مرتبط با افراد با استعداد

طبق نظر سيلورمن^[15] (1993)، ويژگي هاي هوشي و زکاوتي افراد با استعداد شامل موارد ذيل است: توان استدلال استثنايي، کنجکاوي از روي هوش و زکاوت، نرخ سريع فراگيري، مهارت در درک مجردات، فرآيند کامل تفکر، تخيل و تصور روشن، درک زود هنگم اخلاقي، اشتياقي براي يادگيري، قدرت تمرکز، تفکر تحليلي، تفکر واگرا، حس شديد به عدالت و ظرفيت تعقل. ويژگي هاي شخصيتي فهرست شده عبارتند از: بينش آفريني، نياز به درک، نياز به تحريک رواني(ذهني)، کمال گرايي، نياز به درک/منطق، حس شوخ طبعي، حساسيت/ همدلي، شدت، پشتکار، خود آگاهي حاد، عدم هم رنگي با جماعت، قوانين پرس و جو/اقتدار، و تمايل به درون گرايي.

تحقيقات نشان داده، که دانش آموزاني که وقت بيشتري از صرف انجام تکاليف منزل و خواندني هاي تفريحي مي کنند به احتمال زيادتري از نظر تحصيلي با استعدادتر هستند تا آن هايي که اين گونه کار نمي کنند. همچنين انتظارات بالاي والدين و وضعيت اجتماعي اقتصادي خانواده نيز پيشگوهاي مهمي در مورد استعداد هستند(کانستنتوپولاس و همکاران^[16]، 2001).

[1]- Renzulli

[2]- Fiedler

[3]- Gallagher

[4]- Mozart

[5]- Beethoven

[6]- Steven Hawkins

[7]- Gardiner

[8]- Kinesthetic

[9]- Wayne Gretzky & Tiger Woods

[10]- Jordan

[11]- Terman

[12]- Sputnik

[13]- Marland

[14]- Jacob K.Javits

[15]- Silverma

[16]- Konstntopoulos l